Bataki yamaruyakan
1. Fogo ka laɲiniw
Bataki ye fogo dayɛlɛnnen ye kà Blà jyɛnmɔgɔ 'ɲɛ Mali kanw na. A Bɛ Mali kan 9 de la fɔlɔ kan 13 'tu la. A lawulikun ye kà ɲɔgɔn-lasɔrɔcogo Blà o kan ninnu mɛnbaaw ye fogokɛnɛ kan. Sɔsɔlikɛnɛ dòn, ɲɔgɔnfaamu-kɛnɛ dòn awa ɲɔgɔnlakalan-kɛnɛ dòn fana. A kɛnɛ in ye 'yɛrɛlaɲɛnajɛ-kɛnɛ ye ani ɲɔgɔn-kunbɛnkɛnɛ. An ye kùnnafoniw carinni 'teliya la o fὲɛrɛ caman Лɛtigɛ kà Blà a kanmɔgɔw ye i n'a fɔ:
- Cisama sugu bɛɛ dɔ blàli i limaanaw ma 'gundo la walima 'forobaya la;
- Cisama sugu bɛɛ dɔ sɔrɔli kà Bɔ i limaanaw 'yɔrɔ, 'gundo la walima 'forobaya la;
- Jyɛn kùnkan dɔnni i sènkuru kan ni sènfɛjurulakaw ni latigɛlanw ye 'nɔ̀gɔya la
- I mago ɲὲli i ni fana-fɛmɔgɔw 'cɛ ɲɛtugu ni ɲɛyɛlɛn 'cɛ 'musakabɔbaliya la.
2. Fɛn minnu blàli kɔnnen dòn bataki kan
Bataki fogo kanfɛn kɔnnenw bɛ Fɔlɔ Mali jamana ka ko lagoyalenw na fogoko la. Cakɛda min b'o koɲɛ 'kùn na jamana 'kɔnɔ o ye AMRTP ye. Mɔgɔw bɛ Se k'u Sàra o cakɛda mɔgɔw la o koɲɛ la. A kanfɛn kɔnnen sìgiyɔrɔma flanan ye Fàkan Kanbaaraso bànkow ye fogoko la. An tɛ Jɛn n'a ye ko 'mɔgɔ ka nin fɛn masina ninnu Blà fogo foroba kan: nɛniw, dɔgɔyaliw, lebubɔkow, ja bɛnbaliw i n'a fɔ cɛnimusoyajaw (lamagaja Fàra ja jalen kan walima ɲὲgɛn). Olu tɛmɛnen 'kɔ kà Bɔ yen, mɔgɔblà-ɲɔgɔnnakow bɛɛ kɔnnen dòn fogo kan. Maramafɛnta kofɔli diinɛkɛlɛ la kà mɔgɔw suguni kà Kɛ o n'a ɲwaannaw kan o ʃi ma Yamaruya bataki kan. I mɔgɔ nin ko fɔlen ninnu n'u ɲwaannakow dɔ Blà fogo kan, o ɲankeliber fɔlɔ ye fogo tìgiw 'bolo k'i ka fɛn blàlen in ʃilatunu kà Bɔ fogo kan. A ɲankelilako tɔw bɛ Sɔrɔ kà Boloda o kɔ fɛ.
3. Fogo sɛbɛnniko n'a sɛbɛnnikanko
I k'a Dɔn k'a Fɔ ko bataki fogo ye taafan fla lablalen ye mɔgɔw ye: i ɲɛnafɛn (sɛbɛnni, ja, mankan) dɔ blàli foroba kan walima a dɔ blàli i limaana dɔ ma. Fɛn min ye fɛn blàlenw ye foroba kan, mɔgɔ fɛn o fɛn tɔgɔ Sɛbɛnna fogo kan, o b'o Ye wa bɛɛ bɛ Se k'i fɛla Fɔ a fɛn masina blàlen kan. N'i ka fɛn blàlen tigɛli Dyar'i ye ka Bɔ foroba kan walima ni mɔgɔ wɛrɛ ta blàlen tigɛli Dyar'i ye kà Bɔ i ɲɛ 'kɔrɔ, i bɛ Se k'o Kɛ ni "x" taamaʃyɛn digili ye o fɛn blàlen fɛnsɛkɛnɛ sanfɛseleke 'kɔnɔ i kinin fɛ walan kan. O fàali in bɛ a fɛn masina Tigɛ kà Bɔ e kelen 'kùn nk'a t'a Tigɛ kà Bɔ fogo kan pew. Fɛn jɔɔʃili kà Bɔ fogo kan pew o fɛɛrɛ n'o yamaruya bɛ fogotigi dɔrɔn 'bolo. Walasa fogotigi k'o Kɛ, n'i ka fɛn blàlen Bɛnna fogo ka ko kɔnnen dɔ ma, fogotigi b'o Jɔɔʃi ka Bɔ fogo kan pew mɔgɔ ʃi kan'a Ye blen.
Nka fɛn min ye fɛn blàlenw ye limaanaw ma, mɔgɔ wɛrɛ t'o Ye n'i ka limaana sugandilen tɛ. I ka fɛn blàlen ye 'gundo ye i n'o tìgi 'cɛ. O la, o fɛn blàlen Bɛ ko min kan fogo tìgiw ka 'fɛn t'o bɛnbaliya n'o bɛnnenya la. o y'i ka 'ko y'i 'bolo.
O tɛmɛnen 'kɔ, fɛn min ye sɛbɛnnibolo wɛrɛw sɛbɛnni ye kà Blà fogo kan i n'a fɔ tifinag, nko walima masaba, o sɛbɛnni sugu ninnu fana kɔnnen dòn fogo foroba kan. O sɛbɛnnibolow jàn o jàn Bɛ Mali 'kɔnɔ wali Mali kɔ kan, o ʃi tɛ Yamaruya foroba kan. N'i y'u Sɛbɛn i n'i limaana dɔ 'cɛ sugandilen fɛ, an ka ɲankeli tɛ Bòli o kan. Nka u sɛbɛnni bɛ mɔgɔw Lafili foroba kan. N'i y'i Tugu k'a Sɛbɛn foroba kan, i ɲankelibere fɔlɔ ye k'i ka a sɛbɛnni Caron kà Bɔ fogo kan sani an ka fὲɛrɛ wɛrɛ Tà i nɔbɔli kan ma.
4. Tɔgɔ sεbεnnen bisimilalikan
Karisa, i bisimila Fàkan bataki fogo kan. Fàkan Kanbaaraso bɛ na To ka fòliciw Blà i ma i ka fogosira fɛ ani i ka nɛgɛjuru-sira fana fɛ. I Jija i ka fogo yamaruyakanw Maflɛ waati nàtaw la.